RADAR SİSTEMLERİNDE GEÇMİŞTEN GELECEĞE ASELSAN

Hava savunması, hızla gelişen taktik savaş gereksinimlerine paralel olarak günümüz ordularının ilgi alanlarının başında gelmektedir. Hava savunma sistemleri pek çok alt sistemin entegre çalışması sonucunda etkinlik sağlayabilmekte ve tipik olarak hava hedeflerini tespit, teşhis ve takip edebilen algılayıcı sistemleri; algılayıcı verilerini birleştirip değerlendiren, hedef-silah ilişkilendirme işlevini ve silah yönetimini üstlenen komuta kontrol sistemleri; hedefi vurup etkinliğini önlemeyi amaçlayan silah sistemleri olmak üzere üç ana unsurdan oluşmaktadır. Savunulacak bölgede olası hava tehditlerine bağlı olarak hava savunma sistemleri genellikle kademeli yapıda taktik konuşlanma ile kullanılmaktadır. Uzun menzilli radarlarla bütün hava sahasının gözetlenmesi ve yaklaşan tehditlere uzun menzilli füzeler veya avcı uçaklar ile karşılık verilmesinden başlayarak, en küçük askeri birlik, hareket halindeki konvoy veya sabit bir tesisin çok kısa menzilli hava savunma sistemleri ile nokta savunmasına kadar inilebilmektedir. ASELSAN Hava Savunma Radarı KALKAN, işte bu yelpazede, orta menzilli hava savunma radarı olarak yerini aldı. 2002 yılında teslim edilen ilk sistemde ana arama radarı olarak yurt dışından satın alınan bir sistem yer almış ancak ASELSAN ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından yapılan fizibilite çalışması ihtiyaç duyulan radarın yurt içi olanaklarla geliştirilebileceğini ortaya koymuştur. Bu doğrultuda Hava Savunma Radarının özgün geliştirme yoluyla tedarik edilmesi için 2003 yılında MSB ile ASELSAN arasında sözleşme imzalandı. Bu geliştirme projesinin sonucunda da ASELSAN özgün tasarımı KALKAN Hava Savunma Radarı ortaya çıktı. KALKAN, ASELSAN tarafından ODTÜ başta olmak üzere üniversiteler ve yurt içi çözüm ortaklarının katılımı ile dört yıl gibi bu alanda çok kısa sayılabilecek bir sürede geliştirilerek üretildi. KALKAN, bunun ardından kapsamlı laboratuvar ve sahra testlerini başarıyla tamamlayarak, kabul testlerini şartname gereksinimlerinin ötesinde bir performansla geçip tüm manevra testlerinde menzil ve irtifa açısından zorlu denemelerde kesintisiz takip yapabildiğini göstererek 2008 yılında TSK envanterine girdi.

KALKAN’ın özgün olarak geliştirilmesi sırasında faz dizili anten yapısı ve kritik radar algoritmaları başta olmak üzere radara yönelik yeni mikrodalga, algoritma ve yazılım/donanım yapıtaşları ASELSAN’a ve ulusal savunma sanayimize kazandırılmış oldu. Radarın geliştirilmesinde özellikle kavramsal tasarım ve kritik tasarım aşamalarında üniversiteler ile yürütülen iş birliği çalışmaları; faz dizili anten alternatifleri, hedef takip algoritmaları, huzme planlama algoritmasına yönelik analiz ve modellemeler, sistem işleyiş ilkeleri, mikrodalga modül tasarımı, mekanik analizler gibi konularda geniş ufuklar açılmasını sağladı. KALKAN sisteminin geliştirme ve üretim süreçleri; en modern işaret işleme teknikleri, çoklu-hedef takip algoritmaları, gelişkin sayısal almaç altyapısı ve ilk kez faz dizli anten uygulaması gibi ülkemizin gereksinim duyabileceği çeşitli platform, menzil ve işlevdeki radarlara ait çalışma ilkeleri, tasarım becerileri ve ürün yapıtaşları konusunda önemli bir birikim kazandırdı.

ASKARAD ile başlayan, ARS-2000 ve KALKAN radarları ile artırılan radar geliştirme kabiliyeti Türk Silahlı Kuvvetleri ihtiyaçları doğrultusunda çok kısa süre içerisinde ivmelenmiş ve otuz yıl gibi kısa bir sürede tüm farklı platformlara yönelik ve tüm farklı hedef tipleri için kullanılabilen en ileri teknolojilere sahip radar sistemleri geliştirilebilmiştir. ASELSAN, 2024 yılı itibarıyla otuzun üzerinde farklı radar ürününe sahip bir firma olarak dünyanın önde gelen radar üreticileri arasında sayılmakla birlikte gelişen teknoloji ve güncel tehditler doğrultusunda da yeni radar sistemlerinin geliştirilmesine devam etmektedir. ASELSAN, radar alanındaki çalışmalarını, erken ihbar radarları, hava savunma radarları, gözetleme radarları, hava platformu radarları ve deniz platformu radarları faaliyet alanlarına odaklanarak yürütmektedir....