GELECEĞİN RADAR TEKNOLOJİLERİ – KUANTUM RADAR

Mikroskobik seviyede temel fiziksel yasaları anlama ve uygulamaya dayanan ilk kuantum devrimi, transistör ve lazer gibi çığır açan teknolojilerle sonuçlanmıştır. İkinci kuantum devrimi ise, özelleştirilmiş sistemlerde ve malzemelerde kuantum etkilerini manipüle etme yeteneğine dayanmaktadır. Gelişmiş ülkeler, pek çok yeni iş alanı açacak ve günümüzde çözümü imkânsız gibi görünen evrensel problemlerin çözümüne yönelik ikinci kuantum devrimine geçiş yapmaktadır. İkinci Dünya Savaşının oyun değiştirici teknolojileri incelendiğinde, radar, hesaplama ve kriptografi alanındaki uygulamalar öne çıkmaktadır. Günümüzde de bu uygulamaların kuantum eşleniklerinin, savunma alanında kritik teknolojilerden olacağı öngörülmektedir ve ülkelerin teknolojik strateji raporlarında da yer almaktadır. NATO da bu sebeplerle, kuantum teknolojileri ve potansiyel uygulamalarını, müttefiklerin savunma yeteneklerini genişletmelerine olanak sağlayabilecek önemli bir teknoloji olarak tanımlamaktadır ve kuantum teknolojilerinin savunmaya yönelik uygulamalarını, bilgi işlem, iletişim ve algılama ana başlıkları altında değerlendirilmektedir. 2021 ve 2022 yıllarında ilk defa başlatılan, Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic (DIANA) ve NATO Innovation Fund programları kapsamlarında bugünün ve yarının kritik zorluklarının üstesinden gelmek için destek ve iş birliği mekanizmalarını oluşturmuştur.

Sahada oyun değiştirici potansiyel uygulamalardan birisi olan, kuantum radar, klasik fizikte yer almayan kuantum özellikleri kullanarak, var olan radar teknolojilerinin performansını artırabilen ve yeni bir bakış açısı kazandıran ölçme ve tespit sistemidir. Yaklaşık yüz yıllık geçmişe sahip olan kuantum ve radar teorileri son on yılda hızlanan bir disiplinler arası ortak çalışmaya dönüşmüştür. Oldukça yeni olan ilk adımlar, gelecekteki kuantum radar sistemlerinin öncülleri olacaktır. Tüm dünyada kurumlar, firmalar, araştırma merkezleri ve üniversitelerde çalışmalar artarak devam etmektedir.

Laboratuvar ölçeğinde konsept gösterimi aşamasında olan kuantum radar teknolojilerinde modern tekniklerin ve yeni devre bileşenlerinin kullanılmaya başlanmasıyla laboratuvar ortamından çıkarak, sahada kuantum avantajının gösterilme potansiyelinin yüksek olduğu değerlendirilmektedir.

ASELSAN da savunma alanında geleceğin kritik teknolojilerinden olacağı öngörülen kuantum teknolojileri alanında çalışmalarını sürdürmektedir.